کلاچ چیست؟
یکی از مهمترین بخشهای خودرو، کلاچ است که برای برقراری ارتباط بین موتور و گیربکس عمل میکند.
ابزارهای مکانیکی به نام کلاچ برای انتقال نیرو از یک محور چرخشی به محور دیگر استفاده می شود. آنها نیرو را برای مجموعه های دوار، ماشین آلات و سیستم ها در صنایع مختلف تامین می کنند. نوع کلاچ مورد استفاده بر اساس مشخصات و محدودیت های کاربرد متفاوت است.
کلاچ وسیلهای است که به کمک آن راننده هر زمان که بخواهد میتواند اتصال موتور را از جعبهدنده جدا نماید، بدین معنی که موتور روشن باشد بدون اینکه چرخ دندهها در جعبهدنده بچرخند و خودرو حرکت نماید.[۲] کاربرد کلاچ در مواقع تعویض دنده یا متوقف کردن خودرو است آن هم برای اینکه موتور خاموش نشود.
کلاچ در واقع وسیلهای برای قطع یا وصل کردن است که در سیستمهای انتقال نیرو بکار میرود. بهطور کلی این سیستمها جهت استفاده از توان و نیروی تولید شده در موتور به شکلی دیگر یا در محلی دیگر مورد نیاز میباشند.
عملکرد و اساس کار کلاچ
کلاچ یک اتصال اصطکاکی میان موتور اتومبیل به عنوان منبع تولید توان و جعبه دنده اتومبیل برقرار میکند. در حالی که کلاچ اتومبیل درگیر است توان از موتور به جعبه دنده و از آنجا به چرخها انتقال مییابد. لیکن گاهی لازم میشود که دنده مورد استفاده در جعبه دنده خودرو بر حسب شرایط جاده و سرعت حرکت تغییر یابد. برای آنکه بتوان این تغییر را به راحتی انجام داد، ابتدا لازم است که توان موتور از چرخ دندههای موجود در جعبه دنده جدا شود. برای قطع کردن این ارتباط توانی میان جعبه دنده و موتور از کلاچ استفاده میشود. این کار برای راننده اتومبیل میتواند به راحتی فشار دادن یک پدال به کمک پای چپ خویش باشد.
قطعات یک کلاچ:
در زیر قسمت های اصلی یک کلاچ آورده شده است، اما تعداد زیادی قطعات کوچک هنوز در آن وجود دارند:
- فلایویل : این قسمت کلاچ روی میل لنگ نصب می شود و تا زمانی که موتور کار می کند به کار خود ادامه می دهد. یک دیسک اصطکاک در قسمت بیرونی فلایویل نصب شده است.
- دیسک اصطکاکی : دیسک اصطکاکی بسته به کاربرد آن می تواند یک یا چند دیسک باشد. از موادی با ضریب اصطکاک بالا ساخته شده است. دیسک اصطکاک بر روی یک محور محرک نصب شده است.
- صفحه فشار : صفحه فشار دارای یک دیسک اصطکاک دیگر روی آن است. این صفحه فشار روی توپی اسپلینت نصب شده است.
- فنر و اهرم رهاسازی : وظیفه فنرها حرکت دادن دیسک اصطکاک به جلو و عقب است. کلاچ ها از فنرهای دیافراگمی استفاده می کنند و اهرم ها به جمع شدن فنر کمک می کنند.
انواع مختلف کلاچ:
موارد زیر انواع مختلف کلاچ مورد استفاده در موتورها است:
- کلاچ تک صفحه ای
- کلاچ مخروطی
- کلاچ گریز از مرکز
- کلاچ الکترومغناطیسی
- کلاچ هیدرولیک
انواع اتصالات کلاچ:
- اتصال شفت و اهرم.
- اتصال کابل.
- اتصال کلاچ هیدرولیک اپراتور.
عملکرد کلاچ:
کلاچ به موتور کمک می کند تا در حالت ثابت کار کند.
- می توان از آن برای کاهش دور موتور استفاده کرد.
- امکان تعویض آسان دنده ها را فراهم می کند.
- کنترل خودرو صاف به دست می آید..
سوالات متداول
فرق کلاچ و ترمز چیست؟
مکانیزم انتقال انرژی که نیرو را از راننده به محور محرک منتقل می کند، کلاچ نامیده می شود. ترمز نوعی وسیله کنترلی است که انرژی جنبشی را به گرما برای توقف و کنترل بارهای متحرک تبدیل می کند.
آیا می توان بدون درگیر شدن کلاچ ترمز گرفت؟
در حالی که کمترین مزاحمت را برای خودروی خود ایجاد می کنید، می توانید بدون درگیر شدن کلاچ ترمز کنید.
کلاچ خودرو کجاست؟
کلاچ در خودرو بین چرخ فلایویل، موتور و گیربکس برای انتقال گشتاور از موتور به گیربکس قرار می گیرد.